Ciąża bliźniacza – co musisz o niej wiedzieć?

Ciąża bliźniacza jest najczęściej występującą ciążą mnogą. Wiele przyszłych mam zastanawia się, jakie jest prawdopodobieństwo wystąpienia ciąży bliźniaczej, czy jest ona dziedziczona i kiedy widać ją na USG. Odpowiedzi na te i wiele innych popularnych pytań znajdziesz poniżej.

Prawdopodobieństwo ciąży bliźniaczej

Prawdopodobieństwo urodzenia bliźniaków opisuje tzw. reguła Hellina. Zgodnie z nią, ciąża bliźniacza występuje raz na 85 ciąż. Na możliwość powstania ciąży bliźniaczej wpływa kilka różnych czynników. Większość z nich zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia bliźniąt dwujajowych. Do najważniejszych z takich czynników zalicza się:

Stosowanie terapii hormonalnych mających na celu zwiększenie płodności – środki mające pobudzić jajniki do pracy są w stanie sprawić, że w jednym cyklu uwolnionych zostaje więcej niż jedna gotowych do zapłodnienia komórek jajowych. Szansę na ciążę mnogą wśród kobiet stosujących taką terapię są większe o nawet 20%.
Zapłodnienie pozaustrojowe – w jego przebiegu, w macicy kobiety umieszcza się przeważnie kilka zarodków tak, aby zwiększyć prawdopodobieństwo przeżycia jak największej ich liczby. Ciąża mnoga zdarza się tu w około 20-40% przypadków.
Inseminacja – mimo że zabieg wprowadzania męskiego nasienia do dróg rodnych rzadko przesądza o powstaniu ciąży mnogiej, kobiety poddające się tego typu terapii najczęściej stosują dodatkowo leki hormonalne wspomagające płodność, które zwiększają szansę na poczęcie bliźniaków.

Przyjmowanie doustnej antykoncepcji hormonalnej – jeżeli odstawiłaś tabletki antykoncepcyjne w przeciągu ostatnich kilku miesięcy i planujesz teraz zajście w ciążę, licz się z tym, że możesz począć bliźniaki. Związane jest to ze wzmożoną pracą jajników po zakończeniu terapii hormonalnej.
Czynniki genetyczne – wiele kobiet planujących powiększenie rodziny zastanawia się, czy ciąża bliźniacza jest dziedziczna. Jeżeli jesteś jedną z bliźniaczek lub bliźniaki rodziły się w przeszłości w Twojej rodzinie, szanse na ciążę mnogą wynoszą u Ciebie 1 do 60. Skłonność do nich jest najprawdopodobniej dziedziczona wyłącznie przez kobiety. Występowanie bliźniąt w rodzinie ojca dziecka nie ma na to żadnego wpływu.
Wiek między 30. a 40. rokiem życia – w momencie, gdy przekraczasz 35. rok życia, w Twoim organizmie rośnie poziom FSH, którego zwiększona ilość jest zarówno oznaką zmniejszonej płodności, jak i czynnikiem stymulującym dojrzewanie pęcherzyków w jajnikach, co może prowadzić do uwalniania dwóch lub więcej komórek jajowych w jednym cyklu.
Liczba ciąż – im więcej razy rodziłaś, tym większe szanse, że zajdziesz w ciążę bliźniaczą.
Ciąża mnoga w przeszłości – jeżeli masz już bliźniaki, tym większe prawdopodobieństwo ponownego ich poczęcia.
Budowa ciała – kobiety wyższe i o większej wadze częściej zachodzą w ciążę mnogą niż te niższe i szczuplejsze.

Kiedy widać ciążę bliźniaczą na USG?

Jak rozpoznać ciążę bliźniaczą? Lekarz może ją stwierdzić podczas rutynowego badania USG już w okresie od 6. do 8. tygodnia ciąży. Będzie on wówczas w stanie ocenić, czy w macicy ulokowane jest jedno czy więcej łożysk, a co za tym idzie – czy urodzisz bliźnięta jedno- czy dwujajowe. W późniejszych tygodniach dowiesz się także, czy dzieci są tej samej, czy różnej płci. Więcej na temat poznawania płci dziecka przeczytasz w artykule Jak i kiedy można poznać płeć dziecka?.

Do objawów ciąży bliźniaczej zaliczyć można także:

wyjątkowo obfite mdłości i wymioty (takie nasilenie może charakteryzować już 9. tydzień ciąży bliźniaczej),
większy obwód brzucha niż wskazuje na to wiek ciąży,
wyższe niż wskazuje na to wiek ciąży położenie dna macicy,
ruchy dzieci odczuwane w dwóch różnych miejscach jednocześnie.

Ciąża bliźniacza jednojajowa a dwujajowa

Ciąża bliźniacza – USG 5. tydzień

Czy możliwe jest dostrzeżenie ciąży mnogiej w 5. tygodniu? Choć możesz się już niecierpliwić, na razie lepiej wykonaj tylko test ciążowy. Na USG - tak jak pisaliśmy wyżej - czas przyjdzie dopiero między 6. a 8. tygodniem.

Ciąża bliźniacza jednojajowa a dwujajowa

Sporo kobiet zastanawia się, czym różni się ciąża bliźniacza dwujajowa od jednojajowej. Jeżeli będziemy mieli do czynienia z podziałem jednej zapłodnionej komórki jajowej, w efekcie powstanie dwoje dzieci z takim samym materiałem genetycznym, płcią oraz wyglądem zewnętrznym. Bliźnięta jednojajowe to właśnie te, które są do siebie podobne jak dwie krople wody. Bliźnięta dwujajowe nie pochodzą natomiast z jednej podzielonej komórki jajowej, ale dwóch, zapłodnionych przez dwa osobne plemniki. Ciąża bliźniacza dwujajowa to dwa osobne worki owodniowe, dwa łożyska, a podobieństwo pomiędzy dziećmi po urodzeniu jest takie, jak w przypadku rodzeństwa, które pochodzi z dwóch ciąż.

Płeć bliźniąt jednojajowych a ciąży bliźniaczej dwujajowej

Czy Twoje dzieci będą tej samej płci, czy płeć płodów będzie różna? W przypadku ciąży bliźniaczej jednojajowej sprawa jest oczywista. Bliźniaki rozwijają się w wyniku zapłodnienia jednej komórki jajowej. Powstała na tej drodze zygota może mieć tylko jedną płeć, zdeterminowaną przez zapładniający plemnik. Po podziale obie części komórki mają wciąż tę samą płeć.

Ciąża bliźniacza dwujajowa rozwija się w wyniku zapłodnienia dwóch komórek jajowych przez dwa osobne plemniki. Jeśli plemniki te są tej samej płci, urodzą się bliźniaki dziewczynki bądź bliźniaki chłopcy. Jeśli plemniki będą różnych płci, urodzą Ci się bliźniaki chłopiec i dziewczynka.

Ciąża bliźniacza jako ciąża wysokiego ryzyka

Bardziej od ciąż bliźniaczych zagrożone są inne ciąże mnogie, czyli gdy jesteś w ciąży z trojaczkami, czworaczkami itd., jednak status podwyższonego ryzyka ma już ciąża bliźniacza, czyli ta, z której ma się urodzić dwójka dzieci. Dlaczego?

Płeć bliźniąt jednojajowych a ciąży bliźniaczej dwujajowej

W ciąży bliźniaczej musisz dostarczać sobie dwa razy tyle substancji odżywczych, co w ciąży pojedynczej. Nosisz podwójny ciężar, Twój organizm jest dwa razy bardziej obciążony - zwłaszcza mięśnie dna miednicy. Podtrzymanie takiego ciężaru nie jest takie proste, dlatego w ciąży bliźniaczej może dojść do powikłania w postaci przedwczesnego rozwierania się szyjki macicy i niedonoszenia ciąży do terminu. Bliźnięta często przychodzą na świat drogą cesarskiego cięcia. Poród siłami natury zwykle niemożliwy jest przez zbyt wysoką masę płodów.

Przeczytaj także: Szkoła rodzenia i inne sposoby na przygotowanie do porodu oraz Waga dziecka w ciąży – o czym musisz wiedzieć?

Ciąża bliźniacza tydzień po tygodniu – kontrola USG

Kalendarz ciąży bliźniaczej dużo bardziej niż ciąży pojedynczej zapełniony jest kontrolnymi badaniami USG. Nie wystarczy badanie raz na miesiąc - ponieważ ryzyko powikłań jest większe niż w ciąży pojedynczej, należy udawać się na badanie co 2-3 tygodnie. Poza tym kalendarz ciąży mnogiej nie różni się istotnie od kalendarza ciąży pojedynczej - poszczególne fazy rozwoju bliźniąt przebiegają tak samo.

Kiedy natomiast zaplanować badania prenatalne? Odpowiedni czas to 11. tydzień ciąży bliźniaczej.

Ryzyko powikłań ciąż bliźniaczych – jakie jeszcze istnieją?

Większe niż zwykle jest też ryzyko powikłania w postaci wielowodzia. Im więcej porodów mama ma już za sobą (np. wcześniej urodziła już dwoje dzieci), tym ciążę mnogą może być jej trudniej donosić. Ciąża bliźniacza wiąże się też z ryzykiem przedwczesnego pęknięcia błon płodowych.

Jak widać, wpływ na powstanie ciąży bliźniaczej ma cały szereg czynników, a rozpoznać można ją nawet na USG w 6 tygodniu od momentu zapłodnienia.

Przygotowujesz się na powitanie bliźniaków? Powinnaś więc zaopatrzyć się w większą liczbę produktów dla dzieci i niemowląt. Sprawdź kosmetyki dla niemowląt NIVEA BABY!