Kiedy dziecko trzyma główkę? Ćwiczenia na podnoszenie główki

Kiedy dziecko trzyma główkę? Ćwiczenia na podnoszenie główki

W życiu płodowym dziecko nie musiało ćwiczyć mięśni ani przejmować się zbyt dużą głową. Po narodzinach wszystko się zmieniło. Samodzielne podnoszenie główki wymaga wysiłku i ćwiczeń, które jednak są konieczne. Z tekstu dowiesz się, jak ćwiczyć podnoszenie główki u niemowlaka.

Podnoszenie główki u niemowląt – dlaczego sprawia kłopot?

Obwód główki noworodka jest większy od obwodu klatki piersiowej. Głowa jest więc dla dziecka duża i ciężka, stanowi aż jedną czwartą długości całego ciała (u dorosłego tylko 1/8). Do 3.miesiąca życia wciąż będzie rosnąć, około 1,5 cm na miesiąc. Proporcje te zaczną się zmieniać dopiero w 4. miesiącu. Kolejna przyczyna, dla której dziecku trudno jest podnosić główkę, to pozycja, jaką przyjmowało w brzuchu mamy. Kręgosłup maluszka był wygięty w kształt litery C, więc jego mięśnie zginające są niejako przykurczone. Dopiero z czasem maluch będzie wzmacniał mięśnie prostowniki i dzięki temu wykształci ruch wygięcia. Nic dziwnego, że unoszenie głowy przez maluszka jest na początku zwyczajnie niemożliwe. Do końca 2. miesiąca rodzice muszą podtrzymywać główkę za niego, ponieważ gwałtowne, niekontrolowane ruchy szyi mogą się skończyć urazem kręgosłupa. Równocześnie jednak należy wzmacniać mięśnie karku niemowlaka odpowiednimi ćwiczeniami, które pomogą mu w końcu samodzielnie trzymać główkę.

Interesują Cię poszczególne etapy rozwoju dziecka? Przeczytaj nasz artykuł: Rozwój niemowlaka a skoki rozwojowe – co trzeba wiedzieć?

Podnoszenie główki u niemowląt – dlaczego sprawia kłopot?

Kiedy dziecko trzyma główkę? Okienko rozwojowe

Postępy na drodze do samodzielnego podnoszenia główki widać już w drugim miesiącu życia. Wprawdzie na pierwsze próby podnoszenia główki jeszcze za wcześnie, ale maluch potrafi już obracać głową na prawo i na lewo. Zanim spróbuje unieść główkę, będzie musiał jeszcze nauczyć się utrzymywać ją w linii środkowej ciała.

Przełom wraz z zakończeniem 3. miesiąca życia

Pytania, kiedy dziecko podnosi główkę oraz kiedy dziecko trzyma główkę w pionie, to w rzeczywistości pytania o dwie różne umiejętności. To zupełnie jak z nauką siadania i siedzenia (piszemy o tym w artykule Jak nauczyć dziecko siadać?). Trening mięśni karku sprawia, że dziecko może na moment podnosić główkę już w drugim miesiącu, jednak nie może tu być jeszcze mowy o samodzielnym jej trzymaniu. Przełom przychodzi wraz z ukończeniem trzech miesięcy, od tego momentu maluch powinien chętniej spędzać czas na brzuszku (leżąc na brzuszku dziecko ma najlepsze warunki do rozwoju umiejętności trzymania głowy). Niektóre maluchy w czwartym miesiącu życia umieją nawet unosić się lekko na przedramionach.

Kiedy dziecko zaczyna trzymać główkę pewnie i stabilnie? Powinno to nastąpić po skończeniu 4. miesięcy życia. Wówczas niemowlę umie już trzymać głowę w linii centralnej ciała, pod kątem 90 stopni.

3-miesięczne dziecko nie podnosi główki, leżąc na plecach - powód do zmartwienia?

5-miesięczne dziecko nie trzyma sztywno główki

Brak tej umiejętności trzymania głowy w tym wieku rodzi niepokój. Pierwsze próby podnoszenia powinni nastąpić w drugim miesiącu życia, najpóźniej w trzecim. Kiedy się martwić?

  • Kiedy niemowlę ma już 6 tygodni i przez cały ten czas za każdym razem pozostaje dokładne w takiej pozycji, w jakiej zostało położone.
  • Kiedy dziecko układa głowę asymetrycznie, preferuje jedną ze stron (przeczytaj więcej: Asymetria u niemowlaka – co musisz o niej wiedzieć?).
  • Brak postępów w podnoszeniu główki – maluch nie przekłada twarzy na drugi policzek, nie próbuje się dźwigać.
  • Gdy mocno wygina się do tyłu w leżeniu na brzuchu.
  • Gdy uporczywie nie chce leżeć na brzuchu.
  • Gdy ma ciągle zaciśnięte piątki.

Czemu dziecko nie próbuje samodzielnie trzymać głowy?

Chociaż każde dziecko rozwija się w swoim tempie, pewne zjawiska związane z podnoszeniem główki powinny Cię zaniepokoić. Najczęściej przyczyną są albo nadmierne, albo osłabione napięcie mięśniowe. Obie te skrajności utrudniają ćwiczenie mięśni karku i prawidłowe układanie różnych części ciała względem siebie oraz podłoża. Winowajcą może być także słaby wzrok. Kiedy niemowlę zaczyna podnosić główkę, ale nie dostrzega w otoczeniu nic interesującego (bo wszystko jest niewyraźne), traci motywację do dalszych ćwiczeń i sięgania głową i wzrokiem wyżej.

Kiedy dziecko trzyma główkę? Okienko rozwojowe

Zbyt wczesne podnoszenie główki

Czasem się zdarza, że noworodek podnosi głowę. Czy to powód do zachwytu nad niezwykłymi umiejętnościami noworodka? Niestety nie. Prawidłowo nabycie tej umiejętności powinno wystąpić u niemowlęcia ok. 3 miesiąca, jeśli niemowlę podnosi głowę wcześniej, świadczy co najczęściej o nadmiernym napięciu mięśniowym. Dla pewności dobrze się skontaktować wówczas z pediatrą. Przyczyny mogą być bowiem poważne, i wymagać rehabilitacji.

3-miesięczne dziecko nie podnosi główki, leżąc na plecach - powód do zmartwienia?

Nie, ponieważ najpierw maluch opanowuje umiejętność trzymania głowy w leżeniu na brzuchu. Kiedy dziecko podnosi główkę, leżąc na plecach? Nie jest to ściśle określone, dziecko może się tego nauczyć równo z podnoszeniem w pozycji na brzuchu, ale może też nieco później.

Podnoszenie główki – jak ćwiczyć?

Przełom wraz z zakończeniem 3. miesiąca życia

Najłatwiejszym sposobem na ćwiczenia podnoszenia główki u niemowlaka jest układanie go na brzuszku od pierwszych dni. Jeśli będzie protestował, niech to na początku będzie minuta lub dwie, byle systematycznie, kilka razy dziennie. Wkrótce maluch nauczy się dźwigać główkę na chwilę, żeby ułożyć twarz na drugim policzku. W trzecim miesiącu życia niemowlę powinno już umieć wesprzeć się na rękach i z uniesioną główką obserwować świat, co nie znaczy, że będzie chciało to robić. Dlatego motywuj dziecko układając przed nim zabawki, które je zainteresują – piłkę, pluszaka, gryzak. Baw się tymi przedmiotami, zbliżaj i odsuwaj je od dziecka, zachęcając do aktywności.

Sprawdź także, jak ćwiczyć inne umiejętności motoryczne u dziecka – przeczytaj Kiedy dziecko zaczyna chodzić? Nauka chodzenia dla dzieci.

Maluch zazwyczaj nie lubi ćwiczeń usprawniających trzymanie główki. Wymagają od niego wysiłku i sprawiają dyskomfort. To jednak nie powinno Cię zniechęcać.

Podnoszenie główki u noworodka – co jeszcze może być przydatne?

Oprócz wszelkiego rodzaju zabawek czy nawet przedmiotów codziennego użytku, które mogą zainteresować malca, przydatne mogą być:

  • mata edukacyjna – niewielkie kawałek grubszego kolorowego materiału, najczęściej z dwoma pałąkami. Zarówno do materiału, jak i do pałąków przymocowane są zabawki, lusterka, przedmioty szeleszczące, o różnych fakturach. Z maty będzie maluch korzystał w różny sposób na różnym etapie życia. Na początku można go po prostu tam położyć na plecach, czy na chwilę na brzuszku. Stopniowo należy wydłużać czas na brzuszku, a znajdujące się tam przedmioty powinny działać na dziecko zachęcająco. Dzięki nim szybko się przekonasz, czy dziecko nie ma zaburzeń wzroku;
  • częste zmiany podłoża - próbuj układać dziecko na brzuchu i w łóżeczku, i na miękkim dywanie, i bezpośrednio na podłodze;
  • piłka do fitnessu – można na niej kłaść niemowlę na brzuszku i delikatnie toczyć w obie strony, podskakiwać, obracać itd. Powinno to sprawiać dziecku dużo frajdy, a przy okazji ćwiczyć mięśnie jego szyi.
5-miesięczne dziecko nie trzyma sztywno główki

Kiedy dziecko podnosi głowę? Kiedy dziecko samo trzyma głowę? Każdy rodzic chce to wiedzieć, a potem obserwować rozwój swojego niemowlaka dokładnie tak, jak przewidują książkowe normy. Warto jednak podejść do tematu trochę chłodniej, ale bacznie przyglądać się wcześniejszym etapom rozwoju maluszka (przekładanie głowy z boku na bok, układanie jej symetrycznie względem ciała), by odpowiednio wcześnie wychwycić mniejsze bądź większe nieprawidłowości, mogące mieć wpływ na naukę podnoszenia i trzymania główki.

Być może zainteresuje Cię także: Głowa i włosy niemowlaka - jak je myć?. Sprawdź także ofertę szamponów dla niemowląt NIVEA BABY.