Zapalenie mieszków włosowych - co to takiego?

Zapalenie mieszków włosowych to po prostu infekcja lub podrażnienie mieszka włosowego. Czym więc są mieszki? To bardzo małe otwory lub kieszonki w skórze, z których wyrasta każdy włos (i to nie tylko na głowie!). Ten powszechny stan zapalny skóry jest zwykle spowodowany infekcją bakteryjną lub grzybiczą.

Większość przypadków zapalenia mieszka włosowego to łagodne stany chorobowe. Objawy zwykle ustępują samoistnie w ciągu kilku dni, a nawet znikają całkowicie dzięki zmianom w codziennej pielęgnacji. W niektórych przypadkach możesz jednak potrzebować specjalistycznego leczenia.

Zapalenie mieszków włosowych bywa mylone z innymi chorobami skalpu, jak na przykład łojotokowym zapaleniem skóry głowy. Kiedy z guzków wydobywa się jednak ropna treść, masz do czynienia z bakteryjnym zapaleniem mieszków włosowych. Choć brzmi to groźnie, nie masz się czego obawiać! To bardzo powszechny typ zapalenia, które  charakteryzuje się swędzącymi, wypełnionymi ropą guzkami. Przypadłość pojawia się, gdy mieszki włosowe zostają zainfekowane bakteriami, które cały czas żyją na naszej skórze. Powodują problemy tylko wtedy, gdy przedostaną się do naszego organizmu przez skaleczenie ranę lub zacięcie przy goleniu.

Nawet przewlekłe zapalenie mieszków włosowych jest często spotykaną chorobą skórną. Najwięcej przypadków ropnego zapalenia diagnozuje się u osób z otyłością.

Zapalenie mieszków włosowych może wystąpić na skórze wszędzie tam, gdzie rosną włosy, w tym na skórze głowy. Najczęściej występuje na udach, pośladkach, szyi i pod pachami – w miejscach, w których występuje tarcie (ubrania o skórę czy skóry o skórę).

Jak wygląda zapalenie mieszków włosowych? To bardzo indywidualna sprawa. Zwykle pojawia się pod postacią małych, bardzo drobnych guzków, które do złudzenia przypominają trądzik albo wysypkę. Przypadłość może dotyczyć jednego mieszka włosowego lub pojawiać się na większym obszarze.

Zapalenie mieszków włosowych powoduje, że na skórze tworzą się napęczniałe guzki. Mogą być koloru czerwonego, białego lub żółtego oraz zawierać ropną treść (wówczas mówimy o ropnym zapaleniu mieszków włosowych). Zapaleniu może też towarzyszyć miejscowy ból i obrzęk, a także swędzenie.

Ten częsty problem skórny powodują zwykle bakterie lub grzyby. Możesz zarazić się nimi przez kontakt ze zmianą skórną chorej osoby albo przez kontakt z zanieczyszczonymi przedmiotami higieny osobistej (ręcznikami czy maszynkami do golenia). Jeśli jesteś posiadaczką szczególnie wrażliwej skóry lub Twój układ odpornościowy jest osłabiony, powinnaś zachować ostrożność również podczas korzystania z publicznych basenów, toalet czy saun. Własny ręcznik i kosmetyki to podstawa!

Innymi przyczynami zapalenia mieszków włosowych są:

• skłonność do nadmiernej potliwości, powodująca namnażanie się bakterii pod pachami oraz na plecach,
• obcisłe ubrania wykonane z syntetycznych tkanin, pod którymi namnażają się bakterie,
• urazy powstałe w wyniku depilacji czy golenia,
• osłabiony układ odpornościowy.

Utrata kilku włosów dziennie jest zupełnie normalną sprawą. Jednak zauważalne przerzedzenie fryzury, łysienie i podrażnienie skóry może wymagać małego śledztwa. Stany krótkotrwałe, takie jak ciąża, choroba czy stres mogą powodować przejściową utratę włosów. Intensywne wypadanie, które może prowadzić nawet do łysienia, prawdopodobnie wynika z choroby. Jednym z podejrzanych może być rozległy stan zapalny w mieszkach włosowych, który powoduje, że mieszki włosowe przestają podtrzymywać włosy i nie wytwarzają nowych.

Zapalenie mieszków włosowych głowy ostatecznie prowadzi do wielu zauważalnych objawów:

• pierwszym objawem jest swędzenie,
• z biegiem czasu możesz również zauważyć krosty z treścią ropną, zaczerwienienie oraz łysiejące obszary,
• łuszczenie, podrażnienie a nawet obrzęk to kolejne przykre objawy,
• zapaleniu może towarzyszyć również łupież.

W jaki sposób pielęgnować tak wrażliwą i wymagającą skórę głowy? Przede wszystkim zadbaj o nawilżenie skóry głowy. Zamień kosmetyki do włosów przetłuszczających się na lekkie formuły kosmetyków do pielęgnacji włosów z jak najmniejszą ilością potencjalnych składników drażniących (niestety, olejki eteryczne również wliczają się do tej grupy). W ten sposób nie będziesz jeszcze bardziej zaogniać stanu zapalnego.

Wypróbuj ultradelikatne szampony micelarne. Wyjątkowa technologia oparta o działanie miceli sprawia, że możesz pozbyć się codziennych zabrudzeń ze skalpu bez tarcia czy stosowania silnych detergentów. NIVEA Nawilżający szampon micelarny nie tylko łagodnie oczyszcza, ale też nie zaburza naturalnego pH skóry głowy.

Stan zapalny mieszków włosowych może pojawić nagle i wszędzie. Potrafi wystąpić na twarzy (więcej o tym w artykule: Jak objawia się zapalenie mieszków włosowych na twarzy?), plecach, udach, pośladkach, a nawet na ramionach. Zapalenie mieszków włosowych dotyczy całego ciała, ponieważ właściwie cała nasza skóra (za wyjątkiem dłoni czy podeszw stóp) jest pokryta włoskami. Niektóre z nich są tak cienkie, że możesz ich nawet nie zauważyć.

Niestety, mieszki włosowe mogą gromadzić bakterie i inne zanieczyszczenia pochodzące ze środowiska zewnętrznego (kurz, smog, pyłki). Właśnie dlatego zapalenie mieszków włosowych ramion najczęściej przydarza się latem, kiedy nosimy koszulki z krótkim rękawkiem.

W jaki sposób może wyglądać taki stan zapalny? Zazwyczaj dotyczy on pojedynczych włosków: opuchnięty mieszek włosowy wybrzusza się i tworzy guzek na skórze. Bardzo często taką zaognioną zmianę możesz pomylić nawet z ugryzieniem komara.

Co zrobić, żeby zapobiec zaognianiu się zapalenia mieszków włosowych? Przede wszystkim zadbaj o ochronę przeciwsłoneczną odkrytych partii ciała. Promienie UVA i UVB mają potencjał drażniący oraz mogą wywołać dodatkową reakcję alergiczną. Balsamy do opalania SPF 50+ zabezpieczą skórę przed alergią słoneczną i zapobiegną dalszemu rozwijaniu się stanów zapalnych.

Szczególnym przypadkiem zapalenia mieszków włosowych jest podrażnienie skóry pojawiające się po goleniu. Często pojawia się ono do kilku dni po użyciu maszynki. Dlaczego? Ponieważ w parze z zapaleniem samego mieszka idzie również wrastanie odrastającego zarostu lub włosków. 

Nowy włos nie przebija się przez skórę, ale w wyniku zatkania porów i mieszków resztką naskórka  lub z samej specyfiki włosa rośnie do wewnątrz skóry. A od wrastających włosków po depilacji już prosta droga do podrażnień.

Aby zapobiec zapaleniu mieszków włosowych:

• depiluj się tylko w kierunku, w którym rosną włosy lub użyj elektrycznej maszynki do golenia.
• regularnie wymieniaj ostrza maszynki oraz dezynfekuj je przed i po każdym użyciu. To na nich gromadzi się cała plejada bakterii i zarazków.
• unikaj noszenia obcisłych ubrań wykonanych z szorstkich lub sztucznych tkanin (jeansu, poliestru): tarcie nie wpływa dobrze na podrażnienia.
• używaj balsamów nawilżających: NIVEA® Odżywcze mleczko do ciała z witaminą E oraz olejkiem migdałowym zadba o odżywienie oraz przywrócenie komfortu suchej i wrażliwej skórze.

Jeśli zauważyłaś ciemniejsze plamki na nogach (zwłaszcza na łydkach), które przypominają małe czarne kropki, możesz mieć problem z zapaleniem mieszków włosowych po depilacji. Możesz natknąć się na inną nazwę tej bardzo częstej przypadłości: mowa o truskawkowej skórze. Termin pochodzi od wyglądu ciała dotkniętego stanami zapalnymi mieszków włosowych. Wiele kropeczek i zaczerwienień przywodzi na myśl teksturę truskawki.

Przyczyny zapalenia mieszków włosowych na nogach są bardzo proste do wskazania. Pod wpływem ciepłej temperatury (np. wtedy, gdy depilujemy się pod prysznicem) rozszerzają się nasze pory. W ich okolicy gromadzi się mieszanina bakterii, martwych komórek skóry oraz kosmetyków. W ten sposób odsłonięty po goleniu mieszek włosowy oraz rozszerzone pory zatykają się, a mieszanina substancji zostaje uwięziona w ich wnętrzu. W ten sposób łatwo o podrażnienie skóry oraz stan zapalny mieszków włosowych.

W jaki sposób zapobiec tym niegroźnym, ale nieestetycznym problemom? Staraj się przynajmniej raz w tygodniu (a zwłaszcza przed depilacją) złuszczyć martwy naskórek za pomocą peelingów do ciała. Pamiętaj też, że chociaż domowy zabieg może przynieść Ci wiele korzyści, zbyt częste stosowanie mechanicznych peelingów potrafi podrażnić skórę.

Ścieranie naskórka może naruszyć delikatny płaszcz hydro-lipidowy, który chroni nas przed szkodliwym działaniem czynników zewnętrznych. Dlatego też po każdej kąpieli, a zwłaszcza po peelingowaniu lub używaniu szczotki do szczotkowania na sucho, sięgnij po balsamy do ciała. Nie tylko nawilżysz skórę, ale także dodatkowo ją ujędrnisz.

Zapalenie mieszków włosowych okolic bikini to często wstydliwy temat. Zupełnie niepotrzebnie! Wszelkie choroby (w tym: zmiany skórne) mogą zamienić się w poważniejsze w skutkach dolegliwości. Nie lekceważ więc podrażnień, które pojawiają się po goleniu miejsc intymnych. Zapalenie mieszków włosowych może mieć przykre konsekwencje, a bardzo łatwo mu zapobiec!

Na początku zacznij od szybkiego rachunku sumienia. Czy rzeczywiście używasz jednorazowej maszynki do golenia tylko raz? Każdej z nas zdarzyło się przecież przymknąć oko na tę pozornie nieistotną sprawę. Niestety, to właśnie zabrudzone i tępe ostrza, na których gromadzą się resztki naszego naskórka oraz różnego rodzaju bakterie, są odpowiedzialne za nieestetyczne zaczerwienienia i guzki.

Nie raz po depilacji pach przez długie tygodnie borykałaś się z bolesnymi i zaczerwienionymi guzkami, które przypominały pryszcze? Nieświadomie mogłaś doświadczyć zapalenia mieszków włosowych pod pachą.

Dbanie o higienę ostrza maszynki lub golarki jest ważne nie tylko w przypadku depilacji bikini, ale także pach. Co więcej, pamiętaj o tym, żeby zmieniać ostrza przy zabieraniu się za usuwanie włosków z innej partii ciała. Potliwe okolice pach to świetne środowisko dla rozwoju bakterii – dlatego oczyszczaj nie tylko ostrze, ale także samą skórę, zanim zaczniesz zabieg golenia. Zapewnij sobie możliwie jak najczystszą przestrzeń, by w razie mikrourazów nie ryzykować przedostaniem się bakterii do mieszka włosowego.

Co jeszcze możesz zrobić, aby uniknąć zapalenia mieszków włosowych pod pachą? Przede wszystkim, zwróć uwagę na to, co nakładasz na skórę po goleniu. Nie każdy dezodorant czy antyperspirant można używać na świeżo ogoloną skórę! Wybieraj odpowiednie formuły, np. antyperspirant NIVEA Black & White Sikly Smooth, które nie podrażnią wrażliwej skóry.

Zapalenie mieszków włosowych jest zwykle niegroźną chorobą i ustępuje samoistnie bez leczenia. Jeśli podrażnieniu skóry towarzyszy gorączka, rozprzestrzeniająca się wysypka lub wypełnione ropą guzki, nie czekaj na rozwój sytuacji. Zasięgnij porady lekarza.

Jak i czym leczyć zapalenie mieszków włosowych? Żeby zdiagnozować tę przypadłość, lekarz zbada stan zapalny lub podrażnione obszary skóry. Pamiętaj, aby powiedzieć specjaliście:

• jak długo borykasz się z guzkami pojawiającymi się na skórze,
• jakich innych objawów skórnych doświadczasz,
• czy w przeszłości cierpiałaś już na zapalenie mieszków włosowych.

Przewlekła choroba tego typu może być trudniejsze do leczenia. Antybiotyki i inne leki nie nadają się do długotrwałej terapii. Jeśli inne opcje leczenia zawiodą, specjalista może zalecić Ci depilację laserową. Zapalenie mieszków włosowych po tym zabiegu samoistnie ustąpi. Pamiętaj jednak, że to metoda prewencyjna: nie stosuj jej na własną rękę przy aktywnych i zaognionych zmianach.

Zapalenie mieszków włosowych a leczenie domowe

Co sprawdza się w przypadku łagodzenia niegroźnego zapalenia mieszków włosowych? Leczenie domowe! Możesz pozbyć się podrażnień lub złagodzić ich przebieg dzięki stosowaniu kosmetyków bazujących na aloesie (który działa przeciwzapalnie) a także wprowadzić kilka zmian do swojej rutyny. Poznaj kilka ze sprawdzonych sposobów:

1. Ciepłe okłady. Umieszczenie ciepłego kompresu na podrażnionej skórze może zmniejszyć swędzenie i upłynnić zalegającą w guzkach treść ropną. Wystarczy, że namoczysz czysty ręcznik w ciepłej wodzie i odciśniesz nadmiar płynu. Trzymaj kompres na skórze przez około 20 minut. W razie potrzeby powtórz całą procedurę.
2. Higiena przede wszystkim. Delikatne przemywanie zmienionego obszaru łagodnym żelem lub mydłem pomoże zmniejszyć stan zapalny. Aplikuj produkty tylko czystymi dłońmi. Myjki i rękawice nie są zalecane, ponieważ za ich pomocą możesz roznosić bakterie na inne części ciała. Do osuszania skóry używaj czystych ręczników. Pamiętaj też, żeby mieć pod ręką osobny ręcznik do twarzy oraz reszty ciała.
3. Kojąca kąpiel. Zanurzenie się w wannie z ciepłą wodą może pomóc zmniejszyć swędzenie i ból związane z zapaleniem mieszków włosowych. Dodanie olejków eterycznych z szałwii, mięty czy drzewa herbacianego nie tylko sprawi, że poczujesz się jak w spa, ale także zmniejszy zmiany skórne. Olejki te odznaczają się działaniem przeciwbakteryjnym.

Choć zapalenie mieszków włosowych wydaje się groźne, z praktyce można mu dość łatwo zapobiegać. A jeśli już wystąpi, daje się zwalczyć stosunkowo prostymi metodami. Życzymy powodzenia!